Historia Międzynarodowego Festiwalu Teatrów Plenerowych i Ulicznych FETA zaczęła się ćwierć wieku temu, w połowie lat 90., wraz z fermentem twórczym, jaki przyniosły przygotowania do obchodów 1000-lecia Miasta Gdańska. Zdzisław Górski, założyciel Teatru Snów, wpadł na pomysł, by ten jubileusz uczcić festiwalem teatrów plenerowych i ulicznych. Organizacji wydarzenia podjął się zespół Młodzieżowego Klubu Twórczego „Plama” (teraz Plama GAK), z kierowniczką Elwirą Twardowską na czele. Nikt wtedy nawet nie przypuszczał, że zaowocuje to 25-letnią obecnością FETY w sercach gdańskiej publiczności i na ulicach naszego miasta.
Pierwsza edycja z 1997 r., która powstawała, tak jak wszystko w latach 90., z ogromnym entuzjazmem, szaloną odwagą i poczuciem, że wszystko jest możliwe, trwała aż 10 dni! I prezentowała 46 spektakli z różnych stron świata. Najbardziej wspominanym gościem tej edycji był niemiecki Theater Titanick, którego pełne rozmachu widowisko „Titanic” oczarowało i oszołomiło widzów. Nic więc dziwnego, że FETA wygrała w plebiscycie na najpopularniejsze wydarzenie Obchodów Millenium. Na to nie można było odpowiedzieć inaczej niż tylko kontynuując tę wspaniałą przygodę.
Dziś FETA jest jednym z największych i najważniejszych festiwali teatrów plenerowych i ulicznych w Polsce. Cieszy się także dużym uznaniem w Europie i na forum światowym. Co roku gości około 30 000 widzów i ponad 20 teatrów. Przez lata festiwal prezentował duże plenerowe widowiska teatralne oraz kameralne spektakle. Oblegane przez teatry dzielnice zapełniały się barwnymi korowodami, spontanicznymi akcjami, muzyką i gwarem. Wśród gwiazd festiwalu znaleźli się m.in. Titanick (Niemcy), Xarxa i Senza Tempo (Hiszpania), Jo Bithume, Ilotopie, Générik Vapeur (Francja), Teatro del Silencio (Francja/Chile/Hiszpania), Derevo (Rosja), Strange Fruit (Australia), Teatr Ósmego Dnia, Biuro Podróży, KTO, Strefa Ciszy. Ich spektakle gromadziły tysiące widzów pragnących wspólnie doświadczyć przeżycia teatralnego.
Od początku organizatorzy Fety lubili nieoczywiste lokalizacje. Już pierwsza edycja odbyła się wśród wieżowców na Zaspie oraz na plaży w Brzeźnie, a największe spektakle wydarzenia zrealizowano na przecinającym Zaspę pasie startowym. Po edycjach ulokowanych w Głównym Mieście, wywołując duże zaskoczenie widzów, organizatorzy przenieśli serce festiwalu na Stare Przedmieście i Dolne Miasto, gdzie FETA zadomowiła się na dłużej, odkrywając przed gdańszczanami i gdańszczankami urok tych dzielnic. Festiwal zawitał też na Osieku, Ołowiance i terenach Centrum Hewelianum. A teraz szuka następnej przyjaznej lokalizacji, która odsłoni przed widzami kolejne oblicze mniej znanego im Gdańska.
Gdyby nie pandemia, dziś świętowalibyśmy XXV edycję Festiwalu. Wszystko jeszcze przed nami. A póki co… wiwat FETA! Życzymy Ci następnych 25 lat.